Üç tokat gibi cümle… “Direnen kazanır,” “Bedel ödeyen dik durur,” ve “Para sıkan uşak olur.” Bu, sadece eski bir deyiş değil; bu, modern insanın ruhunu yiyip bitiren korkunç bir denklemdir.
Korkaklar ve Konforun Yalanı
Bugün hepimiz bir illüzyonun içinde yaşıyoruz: Konfor illüzyonu. Sanıyoruz ki, başımızı öne eğerek, sesimizi kısıp haksızlıklara göz yumarak, koltuğumuzda kalırsak güvende olacağız. İşte tam bu noktada ilk uyarı devreye giriyor:
Direnmeyen, en başta kendini kaybeder.
Direniş, sadece meydan okumak değildir; içindeki onurlu sesi dinleme cesaretidir. Oysa biz, en ufak bir riskte titreyen, en küçük konfor kaybından ödümüz kopan, korkak bir nesile dönüştük. Bu korkunun bedeli ise korkunç:
Kazandığımızı sandığımız her şey, aslında boynumuza geçirilen bir uyuşma zincirine dönüşüyor.
Direnmekten kaçındığımız her an, kendi özgürlüğümüzden bir taksit ödemiş oluyoruz. Oysa tarih, o sarsılmaz gerçeği haykırıyor: Direnen kazanır. Kazanılan sadece dışarıdaki bir zafer değil, içindeki o “Ben hâlâ benim” duygusudur.
Dik Duruşun Kanlı Bedeli
Siz, dik durmayı bedelsiz mi sanıyorsunuz?
”Bedel ödeyen dik durur.” Bedel; sessiz kalmayıp işini kaybetme riskidir. Bedel; eleştirdiğin için yalnız kalma ihtimalidir. Bedel, o anki rahat ve sıcak yuvandan vazgeçip, soğuk gerçeğe adım atma zorunluluğudur.
Bedel ödemekten kaçan, hayatı boyunca eğik yürür. Eğik yürüdüğü için kimse onu ciddiye almaz. Kimse onu dinlemez. Çünkü onun bir garantisi yoktur; o, her an daha iyi bir teklif için ilkelerini satabilecek, rüzgâra göre yön değiştirecek, piyasaya sürülmüş bir onur taşır.
Fakat bedelini ödeyen, yani “haysiyetini satın alınamaz” ilkesiyle yaşayan kişi; omuzlarında taşıdığı kayıplarla değil, kazandığı ruhsal kuvvetle dik durur. Onun duruşu, hiçbir makamın, hiçbir servetin karşısında sarsılmaz. Dik durmak bir lüks değil, ödenmiş bir borçtur.
Uşaklık; Para Zinciriyle Bağlanan Ruh
Şimdi bu sarsıcı sonuca gelelim: “Para sıkan uşak olur.”
Bu, patronun, sistemin, zenginin eleştirisi değildir sadece. Bu, sizin kendi açgözlülüğünüzün eleştirisidir.
Ne zaman ki kazandığınız para, sizi siz yapan değerlerden daha önemli hale gelir; ne zaman ki “daha çok” için “biraz daha eğilmeyi” kabul edersiniz, işte o an ruhunuzu satmış olursunuz. Para size özgürlük getirmeyecek, tam tersine sizi elinde tutanın kölesi yapacaktır.
Para sıkan, yani parayı bir güç ve baskı aracı olarak kullanan kişi, sizi elinde tuttuğu maaşla değil, sizin kaybetme korkunuzla yönetir.
Siz o parayı kaybetmekten ne kadar çok korkarsanız, o kadar hızlı uşaklaşırsınız. Uşaklık, sadece emir almak değil; kendi onurunuzu, kendi sesinizi efendinize armağan etmektir.
Uyanın! Gözlerinizi açın ve çevrenize bakın. Eğik yürüyen, fısıltıyla konuşan, vicdanını susturan, ama cebinde parası olan o insanlar, ne kadar zengin olursa olsun, en yoksul kölelerden bile daha az özgürdür.
Sert ve acı bir uyarıdır bu: Eğilen başların bedeli, bir ömür boyu süren vicdan azabıdır. Direnin, bedelinizi ödeyin ve dik durun. Başka türlü bu hayattan ne onurla geçebilirsiniz ne de kendinize kalan bir şey bulabilirsiniz.
